Σύγχρονο τραγούδι. Σπουδές στο εξωτερικό. Τι πρέπει να γνωρίζω;
Στην Ελλάδα δεν υπάρχει ακόμα δίπλωμα σύγχρονου τραγουδιού. Όμως πολλές σχολές του εξωτερικού συνεργάζονται πλέον με ωδεία και καθηγητές φωνητικής στην Ελλάδα με αποτέλεσμα να είναι εφικτό, εάν κάποιος θέλει να πάρει Certificate ή Diploma να μελετήσει την ύλη που θα του δοθεί από τη σχολή εξωτερικού, να τη μελετήσει με το δάσκαλό του και να δώσει εξετάσεις εδώ στην Ελλάδα. Οι εξεταστές είναι ξένοι και έρχονται από τις σχολές εξωτερικού ειδικά για τις εξετάσεις 2 φορές το χρόνο (Αρχές του χρόνου και καλοκαίρι συνήθως)
Τα εξέταστρα δεν είναι ιδιαίτερα ακριβά, όπως επίσης και τα βιβλία που χρειάζονται είναι σε λογικές τιμές. Απαραίτητο βέβαια είναι να γνωρίζεις καλά αγγλικά.
Υπάρχει επίσης και η δυνατότητα εάν υπάρχει οικονομική άνεση από το μαθητή να πάει όποια στιγμή θέλει να σπουδάσει σε πανεπιστήμιο στο εξωτερικό σαν συνέχεια των εδώ σπουδών του.
Ποιες είναι όμως οι προϋποθέσεις που διαφεύγουν από όσους αγαπούν το τραγούδι και επιθυμούν να το κάνουν επάγγελμα;
Στην Ελλάδα, οι τραγουδιστές διαχωρίζουν τη θέση τους από τους μουσικούς. «Δεν είμαι μουσικός, είμαι τραγουδιστής». Αυτή είναι μια πολύ συνηθισμένη έκφραση που έχω ακούσει πολλές φορές από μαθητές μου όπως και από τραγουδιστές.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι τραγουδιστές δεν θεωρούν απαραίτητο να γνωρίζουν θεωρία της μουσικής και κάποιο μουσικό όργανο. Τραγουδάνε εξ ακοής. Νιώθουν ότι υστερούν, αλλά «η δουλειά γίνεται» καθώς μπορούν να συμμετέχουν σε μουσικά σχήματα χωρίς ιδιαίτερο πρόβλημα, ακόμα και να δουλέψουν ως επαγγελματίες.
(Στο έντεχνο και στο λαϊκό τραγούδι δεν φαίνονται να υπάρχουν πολλές απαιτήσεις αν και πολλές φορές ο τραγουδιστής μπορεί να βρεθεί έρμαιο των μουσικών του σχήματος σε ότι αφορά τις τονικότητες ή να «τα ακούει» για λάθη που δεν κάνει ο ίδιος αλλά οι άλλοι, απλά και μόνο επειδή όλοι γνωρίζουν ότι ο τραγουδιστής είναι μουσικά «άσχετος»)
Στο εξωτερικό δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα, ο τραγουδιστής να είναι ανεπαρκής σε γνώσεις. Ο ανταγωνισμός επίσης είναι μεγάλος. Ο τρόπος σπουδών στο εξωτερικό είναι τέτοιος που θεωρείται δεδομένο ότι ο τραγουδιστής γνωρίζει θεωρία της μουσικής και κάποιο μουσικό όργανο σε μέτριο επίπεδο ΠΡΩΤΟΥ ξεκινήσει σπουδές επάνω στο τραγούδι.
Γι’αυτό στις εξετάσεις για το Diploma στο τραγούδι περιέχουν και προχωρημένες εξειδικευμένες θεωρητικές γνώσεις.
Επίσης, η ύλη είναι σε παρτιτούρες από το πρώτο Certificate.
Τι πρέπει να διδαχτεί ο τραγουδιστής πρωτού προχωρήσει σε σπουδές στο εξωτερικό είτε από την Ελλάδα είτε πηγαίνοντας για σπουδές εκεί;
1. Θεωρία της Μουσικής
2. Sight Reading
3. Ακουστικές ασκήσεις και ντικτέ
4. Ένα όργανο της επιλογής του σε μεσαίο επίπεδο, κατά προτίμηση ένα όργανο συνοδείας.
5. Αρχές Αρμονίας
Στη θεωρία της μουσικής μαθαίνεις να διαβάζεις νότες, ρυθμικές αξίες, διαστήματα και κλίμακες, να διακρίνεις ρυθμικά μοτίβα.
Το sight reading είναι το αντίστοιχο του Σολφέζ. Η μελέτη αυτή οδηγεί το μαθητή να μπορεί να διαβάζει την παρτιτούρα με τη μελωδική γραμμή της φωνής με την πρώτη ματιά, αντιλαμβανόμενος εγκεφαλικά πλέον τις αποστάσεις των διαστημάτων που εμπεριέχονται στη μελωδία και τα ρυθμικά σχήματα. Έτσι, μπορεί να τραγουδήσει ότι βλέπει στην παρτιτούρα χωρίς καμία συνοδεία οργάνου με την πρώτη ματιά.
Οι ακουστικές ασκήσεις και το ντικτέ εκπαιδεύουν το αυτί στο να διακρίνει διαστήματα και ρυθμικά σχήματα πράγμα πολύτιμο, ειδικά όταν δουλεύεις τραγούδια με πολλά «γυρίσματα». Όταν ο τραγουδιστής έχει μια άρτια κατάρτιση όπως παραπάνω, ακούει καλύτερα και αναπαράγει δύσκολες μελωδικές γραμμές πιο σωστά και εύκολα.
Είναι απαραίτητο να γνωρίζει ο τραγουδιστής ένα μουσικό όργανο, όχι σε άριστο αλλά σε μέτριο επίπεδο. Έτσι μπορεί να μελετάει τις ασκήσεις του, να αντιλαμβάνεται σε ποια τονικότητα τραγουδάει κάθε φορά, να δουλεύει δύσκολα μελωδικά μέρη νότα-νότα. Αργότερα εάν δουλέψει επαγγελματικά ως δάσκαλος, να μπορεί να συνοδέψει το μαθητή του στο μάθημα.
Εκτός από την οριζόντια μελωδική κίνηση (θεωρία) ο τραγουδιστής χρειάζεται να γνωρίζει και λίγη αρμονία (κάθετη προσέγγιση της μουσικής όπου βλέπουμε πως ακούγονται τα όργανα όταν παίζουν ταυτόχρονα). Αυτό είναι απαραίτητο ώστε να μπορείς να συνεννοηθείς με το μουσικό σχήμα σε μια ισότιμη σχέση, να μπορείς να δώσεις οδηγίες σε ότι αφορά τρανσπόρτα που πρέπει να γίνουν σε κάποια τραγούδια ώστε να ταιριάξουν στη δική σου έκταση φωνής (που πρέπει να γνωρίζεις ποια είναι όχι επειδή σου την ψιθύρισαν αλλά επειδή την έχεις δουλέψει προσωπικά σε κάποιο μουσικό όργανο και γνωρίζεις ακριβώς σε ποια έκταση τραγουδάς)
Τα παραπάνω είναι τα βασικά, όχι για να πεις ότι είσαι ολοκληρωμένος τραγουδιστής αλλά για να μπορέσεις να παρακολουθήσεις τα μαθήματα σε ένα πανεπιστήμιο του εξωτερικού χωρίς να το βάλεις στα πόδια.
Τελικά, η γνώση οπλίζει τον τραγουδιστή με αυτοπεποίθηση. Και η αυτοπεποίθηση είναι αυτή που ανοίγει πόρτες επαγγελματικά.
